Մայիսի 1-ը՝ Աշխատանքի միջազգային օրը, աշխարհի բազմաթիվ երկրներում նշվում է որպես աշխատանքային իրավունքների, սոցիալական արդարության և աշխատավոր մարդու կարևորության խորհրդանիշ։
Այն ոչ միայն օրացուցային տոն է, այլև պատմական պայքարի, սոցիալական շարժումների ու համախմբվածության հզոր խորհրդանիշ։
Տոնի պատմական ծագումը
Տոնը ձևավորվել է 19-րդ դարի վերջին՝ աշխատավորների պայքարի արդյունքում։ 1886 թվականի մայիսի 1-ին ԱՄՆ-ի Չիկագո քաղաքում աշխատավորները զանգվածաբար դուրս եկան գործադուլի՝ պահանջելով օրական ութժամյա աշխատանքային օր։ Այս ցույցերն ուղեկցվեցին բախումներով և զոհերով, սակայն տարիներ անց հենց այդ օրն ընտրվեց որպես աշխատավորի պայքարի խորհրդանիշ։
1889 թվականին Փարիզում գումարված երկրորդ սոցիալիստական ինտերնացիոնալի կոնգրեսը մայիսի 1-ը հայտարարեց Աշխատանքի միջազգային օր՝ ի հիշատակ Չիկագոյի արյունոտ դեպքերի և ի պաշտպանություն աշխատավորների իրավունքների։
Տոնի նշանակությունը
Մայիսի 1-ը նշվում է որպես աշխատավորների համերաշխության և իրավունքների պաշտպանության օր։ Այն հարթակ է՝ բարձրաձայնելու աշխատողների սոցիալական, տնտեսական և քաղաքական պահանջները, հիշեցնելու արդար աշխատավարձի, աշխատանքային պայմանների և սոցիալական երաշխիքների անհրաժեշտությունը։
Շատ երկրներում այդ օրը հայտարարված է ոչ աշխատանքային՝ հնարավորություն տալով մարդկանց մասնակցել ակցիաների, երթերի կամ պարզապես հանգստանալ։
Մայիսի 1-ը Հայաստանում
Հայաստանում մայիսի 1-ը պաշտոնապես ճանաչված է որպես Աշխատանքի օր և հանդիսանում է ոչ աշխատանքային օր։ Թեև այսօր տոնը հիմնականում նշվում է ոչ այնքան պայքարով, որքան հանգստով, այն հիշեցում է աշխատանքի կարևորության, արդար պայմանների և յուրաքանչյուր աշխատողի արժանապատվության պաշտպանության մասին։
Ժամանակակից ընկալում
Ժամանակի ընթացքում մայիսի 1-ը դարձել է հասարակական համախմբվածության օր, երբ մարդիկ հիշում են աշխատանքի արժեքը, խոսում են արդարության, հարգանքի ու համերաշխության մասին։ Այս օրը հարգանքի տուրք է բոլոր նրանց, ովքեր իրենց ամենօրյա աշխատանքի միջոցով կառուցում են պետություններ, հասարակություններ և ընտանիքներ։