Մայրական կաթը փոքրիկի համար ամենակատարյալ սնունդն է, որն ամրացնում է նրա իմունիտետը, պաշտպանում զանազան հիվանդություններից:

Կրծքի կաթն ամենաօգտակար բանն է, որ մայրիկը կարող է տալ փոքրիկին: Սակայն ամռան տապին կրծքով կերակրման հետ կապված մի շարք հարցեր են առաջանում:

Սնուցման ճիշտ կազմակերպումը ունի կարևոր նշանակություն, այն նպաստում է երեխայի օրգանիզմի ներդաշնակ զարգացմանը, բարձրացնում է նրա իմունա-բիոլոգիական հատկությունները:

Նորածնի համար իդեալականը մայրական կաթն է: Արհեստական կաթի ընդունելի բաղադրություն ապահովելու համար մասնագետները փորձում են վերարտադրել մայրական կաթի սննդային բաղադրամասերի (սպիտակուցներ, ածխաջրեր, ճարպեր, վիտամիններ)  հարաբերակցությունը:

Կրծքով կերակրման կարճ ժամանակահատվածը նորմալ է, քանի դեռ  երեխան քաշ հավաքելու խնդիր չունի:

Կյանքի առաջին վեց ամիսների ընթացքում երեխային բացառապես կրծքով կերակրեք։

Սննդի առումով մայրն ու երեխան պարզապես գործընկերներ են և կարող են հարուստ ու բազմագան  սննդամթերք ուտել։

Երեխայի լիարժեք օրաբաժինը պետք է բավարար լինի իր քանակությամբ և ներառի սննդարար մթերքներ:

«Նորածին երեխաները ցերեկն ու գիշերը իրարից չեն զանազանում, իրենց կյանքի առաջին շաբաթվա ընթացքում քնում  և արթնանում են, երբ իրենք են ուզում: Փոքրիկներից շատերը քնում են օրը մինչև 20-ժամ, մյուսները` 12-ժամ . այդ շրջանում պետք չէ արթնացնել նրանց»,- ասում է մանկաբույժ Սիրանուշ Պողոսյանը:

Հաճախ ավելի հեշտ է մի շարք հիվանդություններ կանխարգելել, քան դրանք բուժել:

Փոքրիկի շարժումները դեռ ակամա, ինքնաբերական են, քանի որ ռեֆլեքսային են: Մեջքի վրա պառկած` նա ընդունում է վզի ռեֆլեքսի համար բնորոշ կեցվածք` գլուխը թեքում է, նույն կողմն է ձգտում վերջույթները, իսկ մյուս կողմից ծալում դրանք:

Նախկինում ընդունված էր, որ ծննդաբերությունից հետո ծննդատանը նորածինն առանձին սենյակում գտնվի, իսկ մայրը յուրաքանչյուր երկու կամ չորս ժամը մեկ տեսնի նրան` կերակրելու համար:

Սովորական, հասուն  մարդն իր կյանքի մեկ երրորդը քնած է: Երեխաներն ավելի շատ են քնում: Նորածիններն էլ հիմնականում քնած են` քունն ընդմիջելով միայն սնվելու համար:

Փոքրիկները,  սնվելով մայրիկի կաթով, ձեռք են բերում իմունիտետ, որը օգնում է նրանց պայքարել  վիրուսների  դեմ: Սակայն, այնուամենայնիվ, որոշ վարակներն անխուսափելի են:

Հղիության ողջ ընթացքում երեխան մոր հետ կապված է պորտալարով: Դրանով երեխան ստանում է թթվածին և սննդանյութեր:  Մանկիկի ծնվելուց հետո պորտալարի մնացորդն աստիճանաբար չորանում է և մի քանի շաբաթ անց ընկնում է:

Լվացե՛ք միայն ականջախեցիները, բայց ոչ լսանցքը: Ականջի փողը ծածկված է չափազանց մանր, համարյա անտեսանելի մազիկներով, որոնք կուտակված կեղտն ու ծծումբը դանդաղորեն տեղափոխում են դեպի ականջի ելքը:

Փոքրիկի կյանքի առաջին վեց ամիսներին նրա միակ սնունդը մայրական կաթն է կամ արհեստական կաթնախառնուրդը:

3 ամսական երեխան պառկած վիճակում կարողանում է գլուխը պահել, ուսումնասիրել մատիկները, տանել դրանք բերանը, ձայնով ծիծաղել, պառկած վիճակում թեքվել։

Փորձենք պատկերացնել, թե ինչպես են գործում նորածնի զգայարանները:

Երկու ամսականում փոքրիկը շատ ակտիվ է ու շարժուն։

Փորձենք պատկերացնել, թե ինչպիսին են նոր ծնված մանկիկի առաջին զգացողությունները և տպավորությունները:

Մինչև մեկ տարեկան երեխայի հետ խաղալը ոչ միայն ուրախություն է, այլ նաև խաղերն  օգնում են նրան զարգացնել բնության տված կարողությունները: Ուստի ձեր խնդիրն է ստեղծել համապատասխան պայմաններ և օգնել նորածնին բացահայտել ու զարգացնել իր կարողությունները:

Մեկ ամսականում փոքրիկը սկսում է փորի վրա պառկած դիրքում գլուխը պահել։ Կյանքի առաջին ամսվա ընթացքում փոքրիկը ծանոթանում է արտաքին աշխարհին: Այս ընթացքում է, որ երեխայի համար շատ կարևոր է մարմնական ու տեսողական շփումը մայրիկի հետ։

Ծննդյան պահին երեխան ոչինչ չգիտի եւ ոչինչ չի հասկանում:  Բայց շատ արագ սովորում է ճանաչել հոտն ու ձայնը այն մարդու, ով  կերակրում է իրեն կամ ով իր գիրկն է առնում:

Մայրիկներին  հաճախ անհանգստացնող հարցերից են նորածնի մոտ  կրկնվող փսխումները։ Նորածինների մոտ փսխումները համարվում են  լրիվ բնական ֆիզիոլոգիական պրոցես։

Կարծում եմ՝ պետք չէ բացատրել ու համոզել, թե ինչքան կարևոր է կրծքի կաթը նորածին երեխայի համար։

Գրեթե բոլոր մայրերը կրծքով կերակրման ընթացքում հանդիպում են տարբեր տեսակի բարդությունների,

Հարցերին պատասխանում  է «Շենգավիթ» բժշկական կենտրոնի նորածինների ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքի նեոնատոլոգ Արթուր Ջանազյանը: 

Եթե մոր մոտ  հակամարմինների քանակը բարձր է, դրանք թափանցում են ընկերքի միջով և որպես օտարածին մարմին քայքայում են երեխայի էրիթրոցիտները: 

Երեխայի  առողջ և արագ աճի հիմնական գրավականը լավ մարսողությունն է: Հետևաբար, ծնողների առաջնահերթ մտահոգությունն է՝ երեխաներին կերակրել այնպես, որ մարսողությունն ընթանա սահուն ու առանց խնդիրների:

Հարցերին պատասխանում է  Շենգավիթ բժշկական կենտրոնի նորածինների ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքի նեոնատոլոգ Լուսինե Գրիգորյանը: 

Հարվարդի համալսարանի կենսաբան Դեյվիդ Հեյգը առաջարկել է նոր բացատրություն, թե ինչու նորածինները չեն քնում գիշերը:

Նորածնային լացկանությունը, որի ծայրահեղ դրսեւորումը կոչում են «կոլիկ», հատուկ է թե տղաներին, թե աղջիկներին: Դա մի տերմին է, որն օգտագործում են՝ նկարագրելու համար երեխայի անկառավարելի լացը առողջ վիճակում: Այն, որպես կանոն, սկսվում է 2-4 շաբաթականում եւ ավարտվում 3-4 ամսականում: