Օդի աղտոտվածության վտանգները երեխաների համար․ ինչ պետք է իմանա յուրաքանչյուր ծնող

Մինչ մեծահասակները կարող են որոշ չափով դիմակայել օդի վնասակար ազդեցությանը, երեխաները՝ հատկապես նորածիններն ու փոքր տարիքի երեխաները, շատ ավելի խոցելի են։

Բազմաթիվ հետազոտություններ ցույց են տալիս, որ օդի աղտոտվածությունը կարող է լուրջ հետևանքներ ունենալ երեխայի ֆիզիկական, հոգեկան և մտավոր զարգացման վրա։

Ինչպես է ազդում օդի աղտոտվածությունը երեխայի վրա

1. Շնչառական համակարգի խնդիրներ
   Երեխաների թոքերը դեռ ամբողջությամբ զարգացած չեն, ինչի պատճառով նրանք ավելի խոցելի են օդի աղտոտիչների՝ հատկապես մանր մասնիկների (PM2.5, PM10), ազոտի երկօքսիդի և օզոնի նկատմամբ։ Դրանք կարող են առաջացնել քրոնիկ հազ, բրոնխիտ, ասթմա և այլ շնչառական խնդիրներ։
   
   

2. Նյարդաբանական զարգացում
   Հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ երկարաժամկետ ազդեցությունը օդի աղտոտվածության կարող է ազդել երեխայի ուղեղի զարգացման վրա։ Աղտոտված օդը կապված է կենտրոնացման խնդիրների, ուշադրության պակասի (ADHD) և անգամ ուսման դժվարությունների հետ։
   
   

3. Իմունային համակարգի թուլացում
   Օդի մեջ պարունակվող քիմիական նյութերը կարող են վնասել երեխայի դեռ զարգացող իմունային համակարգը՝ դարձնելով նրանց ավելի խոցելի վարակների ու հիվանդությունների հանդեպ։
   
   

4. Ներարգանդային ազդեցություններ
   Մայրիկի հղիության ընթացքում շնչած աղտոտված օդը կարող է ազդել պտղի վրա՝ հանգեցնելով նյարդաբանական խնդիրների, ցածր քաշի ծնունդների և անգամ վաղաժամ ծննդաբերության։
   
   

Ովքեր են ամենաշատը վտանգված

• Նորածիններ և մինչև 5 տարեկան երեխաներ

• Քաղաքային բնակիչներ, հատկապես՝ խիտ երթևեկությամբ փողոցների մոտ ապրողները

• Երեխաներ, ովքեր ունեն շնչառական խնդիրների ժառանգական նախատրամադրվածություն
  
  

Ինչ կարող են անել ծնողները

• Օգտագործել օդի մաքրման սարքեր, հատկապես փակ տարածքներում

• Անհրաժեշտության դեպքում սահմանափակել բացօթյա խաղերը բարձր աղտոտվածության օրերին

• Կանաչապատել բնակավայրերը, տնկել ծառեր, որոնք մաքրում են օդը

• Պարբերաբար ստուգել օդի որակը՝ օգտվելով համապատասխան հավելվածներից կամ կայքերից

• Նվազեցնել տանը ծխախոտի ծխի և այլ քիմիական նյութերի ազդեցությունը
  
  

Պետական մակարդակով քայլերի կարիք կա

Թեև անհատական գործողությունները կարևոր են, երեխաների առողջությունը պաշտպանելու համար անհրաժեշտ է նաև պետական մակարդակով գործել՝ խստացնելով օդի աղտոտման վերահսկողությունը, զարգացնելով կանաչ քաղաքաշինություն և խրախուսելով մաքուր էներգիայի օգտագործումը։

Եզրակացություն

Երեխաների առողջությունը մեր ապագան է։ Օդի մաքուր որակը պետք է լինի առաջնահերթություն՝ ինչպես ընտանիքների, այնպես էլ պետության համար։ Աղտոտված օդը լուռ սպառնալիք է, սակայն իր հետևանքներով կարող է ազդել ողջ կյանքի ընթացքում։ Հետևաբար, կարևոր է գործել այսօր՝ պաշտպանելու համար վաղվա օրը։