Երեխայի զարգացումն ըստ ամիսների․ տասնմեկերորդ ամիս

Այս տարիքում երեխաները դրսևորում են նոր կարողություններ, ինչպես նաև ավելի են խորանում նրանց սոցիալական, զգայական և մտավոր հմտությունները: Այս տարիքում երեխաները սկսում են ավելի ինքնուրույն դրսևորել իրենց, ունենալ սեփական նախասիրությունները և արտահայտել ցանկություններ: Ստորև ներկայացված են 11 ամսական երեխայի զարգացման հիմնական առանձնահատկությունները:

Ֆիզիկական զարգացում

1. Շարժումներ և հավասարակշռություն
   Տասնմեկ ամսական երեխաները սովորաբար արդեն կարողանում են ինքնուրույն կանգնել՝ հենվելով կահույքին կամ պատին: Որոշ երեխաներ նույնիսկ կարող են մի քանի քայլեր անել առանց օգնության: Նրանք ավելի վստահ են դառնում շարժումներում և կարող են նստել, կանգնել կամ պառկել առանց օգնության:

2. Մանր շարժումների զարգացում
   Այս տարիքում երեխաները սկսում են ավելի ճշգրիտ օգտագործել իրենց մատները: Նրանք կարողանում են փոքր առարկաներ բռնել, օրինակ՝ խաղալիքների մանր մասեր կամ մատիտներ: Նրանք սիրում են առարկաները միմյանց դեմ հարվածել, նետել կամ դասավորել տարբեր ձևերով:Նրանք կարող են փորձել շրջել գրքի էջերը, բլոկները դնել մեկը մյուսի վրա կամ բաժակը բռնել երկու ձեռքով:

3. Սնուցում
   Տասնմեկ ամսական երեխաները սկսում են ավելի ակտիվ հետաքրքրություն ցուցաբերել կերակուրի նկատմամբ: Նրանք կարող են փորձել ինքնուրույն ուտել՝ օգտագործելով ձեռքերը կամ գդալը: Այս տարիքում կարևոր է տարբեր սննդամթերքներ ներմուծել՝ ապահովելով սննդարար և հավասարակշռված սնունդ:

Խոսքային և հաղորդակցական Հմտություններ

1. Խոսքի Զարգացում
   Տասնմեկ ամսական երեխաները սովորաբար արդեն արտասանում են իրենց առաջին բառերը, ինչպիսիք են «մամա», «պապա», «տատա» և այլն: Նրանք կարող են նաև փորձել կրկնել մեծերի ասած բառերը, թեև դրանք միշտ չէ, որ հստակ են լինում:
   Այս տարիքում երեխաները ավելի լավ են հասկանում իրենց շրջապատում տեղի ունեցողը: Նրանք կարող են արձագանքել պարզ հրահանգներին, օրինակ՝ «տուր», «առ», «նստիր»: Նրանք նաև սկսում են հասկանալ բառերի և գործողությունների միջև կապը:

2. Ոչ վերբալ հաղորդակցություն
   Երեխաները ակտիվորեն օգտագործում են ժեստեր՝ իրենց ցանկություններն ու զգացմունքներն արտահայտելու համար: Օրինակ, նրանք կարող են ձեռքերը մեկնել՝ ցույց տալու, որ ուզում են գրկել, կամ թափահարել գլուխը՝ «ոչ» ասելու համար:Նրանք սկսում են ավելի հստակ արտահայտել իրենց էմոցիաները՝ ժպտալով, ծիծաղելով կամ լաց լինելով՝ կախված իրավիճակից:

Սոցիալական և զգայական զարգացում

1. Կապը ծնողների հետ
   Տասնմեկ ամսական երեխաները շարունակում են ուժեղ կապ պահպանել իրենց ծնողների հետ: Նրանք կարող են դրսևորել անհանգստություն, երբ ծնողները հեռանում են, և ուրախություն՝ երբ նրանք վերադառնում են: Այս տարիքում երեխաները սկսում են ավելի շատ հետաքրքրություն ցուցաբերել այլ երեխաների նկատմամբ, թեև նրանք դեռ չեն խաղում միասին:

2. Զգացմունքների արտահայտում
   Երեխաները սկսում են ավելի հստակ արտահայտել իրենց զգացմունքները: Նրանք կարող են ուրախանալ, զայրանալ, վախենալ կամ տխրել՝ կախված իրավիճակից: Նրանք սկսում են հասկանալ, թե ինչպես կարելի է ուշադրություն գրավել՝ ձայն հանելով, ժեստեր անելով կամ լաց լինելով:

Ճանաչողական Զարգացում

1. Ուշադրություն և Հետաքրքրություն

• Երեխաները հետաքրքրվում են նոր առարկաներով և սիրում են ուսումնասիրել դրանք: Նրանք կարող են երկար ժամանակ խաղալ իրենց սիրած խաղալիքների հետ կամ հետևել, թե ինչպես են ծնողները օգտագործում տնային առարկաները:

• Նրանք սկսում են հասկանալ առարկաների նպատակը, օրինակ՝ բաժակը օգտագործել խմելու կամ խոզանակը՝ մազերը սանրելու համար:

2. Խաղի Հմտություններ

• Երեխաները սիրում են խաղալ ինտերակտիվ խաղեր, ինչպիսիք են «կուկու»-ն կամ «գնդակը գլորելը»:

• Նրանք կարող են փորձել նմանակել մեծահասակների գործողությունները, օրինակ՝ խոսել հեռախոսով կամ «կերակրել» խաղալիքները:

Ինչպես Աջակցել Երեխայի Զարգացմանը

1. Խաղալիքներ և Խաղեր

• Տրամադրեք երեխային տարբեր խաղալիքներ, որոնք խթանում են մտածողությունը և շարժողական հմտությունները, օրինակ՝ բլոկներ, պարզ պազլներ կամ երաժշտական գործիքներ:

• Խաղացեք նրա հետ ինտերակտիվ խաղեր, որոնք խթանում են խոսքային և սոցիալական հմտությունները:

2. Կարդալ և Զրուցել

• Կարդացեք երեխային գրքեր՝ օգտագործելով պարզ բառեր և վառ նկարներ:

• Զրուցեք նրա հետ՝ նկարագրելով ձեր գործողությունները կամ շրջակա միջավայրը:

3. Անվտանգ Միջավայր

• Ապահովեք, որ տունը անվտանգ է երեխայի համար, հատկապես, երբ նա սկսում է քայլել կամ բարձրանալ կահույքի վրա:

• Հեռացրեք փոքր առարկաները, որոնք կարող են վտանգավոր լինել:

11 ամսական երեխան արդեն փոքր անհատականություն է, որն ակտիվորեն ուսումնասիրում է աշխարհը և սկսում է արտահայտել իր կարծիքն ու նախասիրությունները: Ծնողների համար կարևոր է աջակցել երեխայի զարգացմանը՝ տրամադրելով անվտանգ և խթանող միջավայր, ինչպես նաև շատ սեր ու ուշադրություն: