Sidebar

Հորմոնալ խանգարումներ և անպտղություն

Հորմոնալ խանգարումներ և անպտղություն

Հորմոնալ համակարգը կենսաբանական նուրբ մեխանիզմ է, որն ազդում է մարդու օրգանիզմի բազմաթիվ գործառույթների վրա՝  ներառյալ վերարտադրողականությունը։

Երբ այս համակարգում խանգարումներ են առաջանում, հատկապես կանանց մոտ, դա կարող է հանգեցնել անպտղության՝ դժվարություն կամ անկարողություն հղիանալու։

Ինչո՞ւ է հորմոնալ հավասարակշռությունը կարևոր վերարտադրողականության համար

Կանանց վերարտադրողական համակարգի աշխատանքը ղեկավարվում է մի շարք հորմոններով, որոնց ճիշտ համադրված գործունեությունն ապահովում է ձվաբջջի հասունացումը, ձվազատումը (օվուլյացիա), արգանդի լորձաթաղանթի պատրաստումը բեղմնավորված ձվաբջջի ընդունման համար և հղիության պահպանությունը։ Այս հորմոններն են՝

  • Էստրոգեն

  • Պրոգեստերոն

  • Ֆոլիկուլ-խթանիչ հորմոն (FSH)

  • Լուտեինիզացնող հորմոն (LH)

  • Պրոլակտին

  • Թիրոիդային հորմոններ (TSH, T3, T4)

Սրանցից որևէ մեկի աննորմալ մակարդակը կարող է խանգարել ձվաբջջի հասունացմանը կամ օվուլյացիային, իսկ որոշ դեպքերում՝ հանգեցնել լիարժեք մենստրուալ ցիկլի բացակայության։

Հորմոնալ խանգարումների հիմնական պատճառները

  1. Պոլիկիստոզ ձվարանների համախտանիշ (PCOS) – FSH ու LH մակարդակների անհամամասնությունը խանգարում է ձվաբջջի բնականոն զարգացմանը։

  2. Վահանագեղձի խնդիրներ – թե՛ գերզգայուն (հիպերթիրեոզ), և թե՛ թերի աշխատող (հիպոթիրեոզ) վահանագեղձը կարող է խաթարել հորմոնային ֆոնը։

  3. Հիպերպրոլակտինեմիա – Պրոլակտինի բարձր մակարդակը ճնշում է օվուլյացիան։

  4. Սթրես ու քնի խանգարումներ – Դրանք փոխում են կորտիզոլի ու այլ հորմոնների մակարդակները՝ ազդելով ամբողջ ցիկլի վրա։

  5. Անբավարար կամ ավելորդ քաշ – Քաշային փոփոխությունները կարող են ազդել լեպտինի և ինսուլինի մակարդակների վրա՝ փոխելով հորմոնային հավասարակշռությունը։

Ի՞նչ անել հորմոնալ անպտղության դեպքում

  • Լաբորատոր հետազոտություն․ Տարբեր հորմոնների արյան վերլուծությունը կարող է պարզել հիմնական խնդիրը։

  • Ուլտրաձայնային հետազոտություն․ Օգնում է պարզել ձվարանների և արգանդի վիճակը։

  • Բժշկական միջամտություններ․

    • Հորմոնալ բուժում (օրինակ՝ կլոմիֆեն կամ այլ դեղեր օվուլյացիայի խթանման համար)

    • Վահանաձև գեղձի հորմոնների կարգավորում

    • Սթրեսի նվազեցման միջոցներ, սպորտ, առողջ քուն

Հորմոնալ հավասարակշռությունը առանցքային է առողջ վերարտադրողական համակարգի համար։ Եթե հղիանալու փորձերն անարդյունք են լինում մեկ տարուց ավելի, խորհուրդ է տրվում խորհրդակցել մասնագետի հետ և անցնել համապատասխան հորմոնալ հետազոտություններ։ Ժամանակին հայտնաբերված և բուժված հորմոնային խանգարումները կարող են զգալիորեն բարձրացնել հղիանալու հնարավորությունը։