Ծննդաբերությունից հետո շատ մայրեր բախվում են ֆիզիկական և հուզական լուրջ փոփոխությունների, որոնք երբեմն հանգեցնում են հոգեբանական բարդությունների, այդ թվում՝ հետծննդաբերական դեպրեսիայի։
Այս վիճակը կարող է ազդել ոչ միայն մայրիկի, այլև ողջ ընտանիքի վրա, ուստի կարևոր է հասկանալ դրա նախանշանները և հաղթահարման հնարավոր ուղիները։
Հետծննդաբերական դեպրեսիայի հիմնական նախանշանները
Հետծննդաբերական դեպրեսիան կարող է արտահայտվել տարբեր ձևերով, սակայն հիմնական նախանշաններն են՝
-
Մշտական տխրություն և հուզական դատարկություն – Եթե նոր մայրիկը երկար ժամանակ զգում է խոր տխրություն, անիմաստության զգացում կամ անտարբերություն շրջապատող աշխարհի նկատմամբ, դա կարող է լինել հետծննդյան դեպրեսիայի նշան։
-
Անտարբերություն կամ չափազանցված անհանգստություն երեխայի հանդեպ – Որոշ մայրեր չեն կարողանում կապ հաստատել իրենց փոքրիկի հետ կամ զգում են մեղքի զգացում, որ չեն կարող բավարար չափով խնամել նրան։
-
Անքնություն կամ չափազանց քնկոտություն – Հետծննդյան դեպրեսիան հաճախ ուղեկցվում է քնի խանգարումներով, նույնիսկ այն դեպքերում, երբ երեխան քնած է։
-
Ուտելու սովորությունների փոփոխություն – Կանայք կարող են կորցնել ախորժակը կամ, հակառակը, չափազանց շատ սնունդ օգտագործել։
-
Ծանր անհանգստություն և վախի զգացում – Մայրերը հաճախ ունենում են չարդարացված վախեր երեխայի կամ իրենց անվտանգության համար։
-
Զգալի հոգնածություն և էներգիայի պակաս – Սովորական գործերն անելու համար կարող է անհրաժեշտ լինել անսովոր մեծ ջանք։
-
Կենսակերպի փոփոխություններ և ուրախության պակաս – Մայրիկը կարող է կորցնել հետաքրքրությունը այնպիսի բաների հանդեպ, որոնք նախկինում նրան ուրախություն էին պատճառում։
-
Հեռացում շրջապատից և մեկուսացում – Դեպրեսիան կարող է ստիպել մայրերին խուսափել շփումներից, նույնիսկ իրենց ընտանիքի անդամների և ընկերների հետ։
-
Ագրեսիվ կամ ինքնավնասման մտքեր – Ծայրահեղ դեպքերում մայրը կարող է ունենալ ինքնավնասման կամ երեխային վնասելու մասին մտքեր, ինչը պահանջում է անհապաղ բժշկական միջամտություն։
Հետծննդաբերական դեպրեսիայի հաղթահարման ուղիները
Եթե նկատել եք այս նախանշաններից որևէ մեկը, կարևոր է արագ քայլեր ձեռնարկել։ Հետծննդյան դեպրեսիայի հաղթահարումը պահանջում է ինչպես մասնագիտական, այնպես էլ ինքնօգնության միջոցներ։
1. Փորձեք բաց խոսել ձեր զգացողությունների մասին
Մի վախեցեք կիսվել ձեր զգացմունքներով։ Զրուցեք ձեր կողակիցի, ընտանիքի անդամների կամ ընկերների հետ։ Երբեմն միայն անկեղծ խոսակցությունը կարող է մեծ թեթևություն բերել։
2. Հասկացեք, որ միայնակ չեք
Հետծննդյան դեպրեսիան տարածված խնդիր է, և դուք միակը չեք, ով անցնում է այս դժվարությամբ։ Անգամ հայտնի կանայք խոստովանել են, որ իրենք ևս բախվել են նման խնդրի։
3. Մի վարանեք դիմել մասնագետի
Եթե նշված նախանշանները երկար են շարունակվում կամ խանգարում են ձեր առօրյային, դիմեք հոգեբանի կամ հոգեբույժի։ Մասնագետները կարող են առաջարկել համապատասխան բուժում, ինչպիսին է թերապիան կամ անհրաժեշտության դեպքում՝ դեղորայքային աջակցությունը։
4. Պահպանեք առողջ ապրելակերպ
-
Առողջ սննդակարգ – Սնվեք ճիշտ և հավասարակշռված, քանի որ որոշ վիտամինների պակասը կարող է ուժեղացնել դեպրեսիան։
-
Ֆիզիկական ակտիվություն – Թեթև վարժանքները, զբոսանքները մաքուր օդում կարող են դրական ազդեցություն ունենալ տրամադրության վրա։
-
Բավարար քուն – Փորձեք հնարավորինս հանգստանալ։ Անգամ եթե ամբողջ գիշեր չեք կարողանում քնել, օգտվեք երեխայի քնի պահերից՝ ձեզ հանգստանալու համար։
5. Խուսափեք սոցիալական մեկուսացումից
Փորձեք պահպանել շփում ընկերների, ընտանիքի անդամների կամ այն մարդկանց հետ, ովքեր կարող են աջակցել ձեզ։ Միացեք երիտասարդ մայրիկների խմբերին, որտեղ կարող եք գտնել հասկացող մարդկանց։
6. Օգնություն խնդրեք տնային գործերում
Մի փորձեք ամեն ինչ անել միայնակ։ Խնդրեք ձեր կողակիցին, հարազատներին կամ ընկերներին օգնել տնային գործերում, որպեսզի դուք ժամանակ ունենաք հանգստանալու և հոգ տանելու ձեր հոգեկան առողջության մասին։
7. Հիշեք, որ սա ժամանակավոր է
Հետծննդյան դեպրեսիան բուժելի է, և ճիշտ մոտեցմամբ դուք կկարողանաք վերադառնալ նորմալ կյանքի։ Կարևորն այն է, որ չանտեսեք ձեր հոգեկան առողջությունը և ժամանակին օգնություն ստանաք։
Եզրակացություն
Հետծննդաբերական դեպրեսիան լուրջ խնդիր է, որը կարող է ազդել ինչպես մայրիկի, այնպես էլ երեխայի բարեկեցության վրա։ Կարևոր է ընդունել, որ դա պարզապես «տխրություն» չէ, այլ առողջական վիճակ, որն անհրաժեշտ է բուժել։ Պետք չէ մեղավոր զգալ կամ ամաչել՝ խնդրի մասին խոսելու համար։ Եթե զգում եք, որ ինքնուրույն չեք հաղթահարում, մի վարանեք դիմել մասնագետի։ Հիշեք, որ ձեր առողջությունը կարևոր է ոչ միայն ձեր, այլև ձեր փոքրիկի համար։