Վաղ մանկության կրթության կարևորությունը. Ինչպե՞ս են առաջին տարիներն ազդում երեխայի ողջ կյանքի վրա

Տասնամյակների փորձը ցույց է տալիս, որ այդ տարիներին երեխաների ուղեղն ու մարմինը զարգանում են արագ տեմպերով, և այդ շրջանում ստացած փորձառությունները կարող են ձևավորել նրանց հետագա կյանքը։ Այս գործընթացում առանցքային դեր ունեն որակյալ նախադպրոցական կրթությունն ու խնամքը։

Վաղ փորձառությունների ազդեցությունը

Երեխայի կյանքի առաջին տարիներին ստացած փորձառությունները ազդում են ոչ միայն ֆիզիկական, այլև հոգեկան և հուզական զարգացման վրա։ Հատկապես սոցիալապես անապահով ընտանիքներում ապրող երեխաների դեպքում բարձրորակ նախադպրոցական կրթությունն ու խնամքը կարող են կանխել աղքատության բացասական ազդեցությունը՝ նպաստելով ճանաչողական հմտությունների զարգացմանը և հոգեկան առողջության պահպանմանը։

Աղքատության ազդեցության տակ գտնվող երեխաները, դպրոց սկսելուց հետո, հաճախ բախվում են ուսումնական հետամնացության խնդիրներին։ Նրանք ավելի հաճախ կրկնում են ուսումնական տարիները կամ չեն ավարտում դպրոցը։ Բարձրորակ նախադպրոցական կրթությունը կարող է նվազեցնել այս ռիսկերը՝ ստեղծելով ամուր հիմք հետագա կրթական և մասնագիտական առաջընթացի համար։

Գիտական ապացույցներ երկարաժամկետ օգուտների մասին

Հետազոտությունները ցույց են տվել, որ բարձրորակ նախադպրոցական կրթություն ստացած երեխաները ունեն.

• Ավելի լավ ուսումնական և ճանաչողական հմտություններ,

• Ավելի բարձր կրթական որակավորում,

• Ավելի բարենպաստ զբաղվածության հնարավորություններ,

• Ավելի ցածր հավանականություն քրեական արդարադատության համակարգին առնչվելու։

Բացի այդ, հետազոտություններից պարզ է դարձել, որ վաղ տարիքում ստացած որակյալ կրթությունն ու խնամքը նպաստում են նաև ֆիզիկական առողջության բարելավմանը։ Այդ երեխաները հասուն տարիքում դրսևորում են ավելի քիչ վնասակար վարքագծեր, ունեն լավ առողջական վիճակ, ինչպես նաև սրտանոթային հիվանդությունների ավելի ցածր ռիսկ։

Որակի կարևորությունը վաղ մանկության կրթությունում

Ըստ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի և այլ միջազգային կազմակերպությունների՝ վաղ մանկության կրթության ծառայությունները պետք է լինեն ոչ միայն մատչելի և հասանելի, այլ նաև բարձրորակ։ Որակյալ նախադպրոցական կրթությունը ներառում է.

• Երեխա-ուսուցիչ հարաբերակցության օպտիմալ մակարդակ (ավելի քիչ երեխաներ մեկ ուսուցչի հաշվով),

• Լավ պատրաստված և վերապատրաստված մանկավարժներ,

• Ընտանիքի ակտիվ մասնակցության ապահովում,

• Երեխայակենտրոն ուսուցման մեթոդների կիրառում։

Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի տարածաշրջանում հավաքագրված տվյալների վերլուծությունը ցույց է տալիս, որ ներկայումս երեխա-ուսուցիչ հարաբերակցության մակարդակը միջինում տասին մեկ է, ինչը բավականին բարձր ցուցանիշ է։ Սա դժվարացնում է ուսուցչի՝ յուրաքանչյուր երեխային անհատապես ուշադրություն դարձնելը։ Բացի այդ, հատկապես փոքր տարիքային խմբերի երեխաների հետ աշխատող անձնակազմի որակավորման մակարդակը շատ դեպքերում բավարար չէ՝ չնայած վաղ մանկության տարիների կարևորությանը։

Եզրակացություն

Վաղ մանկության կրթությունն ու խնամքը հանդիսանում են երեխայի ամբողջ կյանքի զարգացման հիմքը։ Որակյալ նախադպրոցական կրթությունը կարող է էականորեն բարելավել երեխաների կրթական, մասնագիտական և առողջական հեռանկարները՝ օգնելով նրանց առավել բարեկեցիկ կյանք կառուցել։ Ուստի անհրաժեշտ է, որ պետությունները, հասարակական կազմակերպություններն ու մասնավոր սեկտորը միասին գործեն՝ ապահովելու վաղ մանկության կրթության բարձր որակ, հասանելիություն և ներառականություն բոլոր երեխաների համար։