Աղվեսն ու այծը

Գործը ձեռաց կանենք կես»:

Այսպես աղվեսն ու այծը

Որոշեցին այդ հարցը,

Դարձան ընկեր ու ախպեր,

Գործին կպան անհամբեր:

Հասավ ամռան ճիշտ կեսը,

Այծն ու ճարպիկ աղվեսը

Սկսեցին գերանդով

Արտը հնձել եռանդով,

Այնպես շոգ էր, այնպես տաք,

Հողն էր այրվում ոտքի տակ:

«Աղվես եղբայր,- այծն ասաց, արտի կեսը չհնձած,-

Գնա ջուր բեր աղբյուրից,

Սիրտս վառվեց ծարավից»:

«Աչքիս վրա, խնամի,

Գնամ-բերեմ ես հիմի»,

Ասաց աղվեսն ու գնաց

Դատարկ կուժը ուսն առած:

Գնաց աղվեսն ուշացավ,

Օրը անցավ, ճաշ դարձավ,

Գործի սովոր այծն արտում

Ոնց էր իրեն կտրատում.

«Ով է տեսել էսպես գործ,

Հո երեխա չէ անփորձ,

Մի պուտ ջրի համար  մարդ

Կթողնի հունձն անավարտ»:

Ճարը կտրած խեղճ այծը

Մենակ կալսեց հնձածը:

Անցավ-գնաց հինգ-վեց օր,

Ծարավ թողեց սիրտն ախպոր,

Մեկ էլ հեռվում կուժն առած

Ճարպիկ աղվեսն երևաց:

Եկավ-կանգնեց կալի մոտ,

Օրն էր պայծառ, առավոտ,

Գցեց կուժը ջրով լի.

«Վռազ բանը կտրվի»:

Այս որ տեսավ խեղճ այծը,

Ասաց. «Սա± է իմ վարձը,

Մի պուտ ջրի համար մարդ,

Գնա կորչի մի շաբաթ»:

«Տեղն է, ասա, այ ախպեր,

Գնամ ընկնեմ դաշտ ու լեռ,

Ջուր բերեմ քեզ... Չէ, մարդ չես,

Թե չէ խոսքից կամաչես»:

Երբ որ սարի վերևը

Շողաց կարմիր արևը,

Ելավ աղվեսն իր գործին,

Այսպես ասաց մայր այծին.

«Քո աչքովը դու տեսար`

Ով չափչփեց դաշտ ու սար,

Դրա համար ախպոր պես

Ցորենը ինձ, հարդը քեզ»:

«Աստված ունե±ս,- այծն ասաց

Շատ զայրացած, սրտնեղած,-

Ո±վ էր հնձողն էս արտը,

Եվ ո±ւմ մնա չոր հարդը»:

«Կուզես երդվեմ... իմ հորով,

Թող հաց չուտեմ կուշտ փորով»:

«Լավ,- հաշտվեց մայր այծը,-

Թող լինի քո ասածը»:

Երբ երեկոն կապուտակ

Աշխարհն առավ թևի տակ,

Ելավ այծը` աներկյուղ

Ճամփա ընկավ դեպի գյուղ,

Գնաց տեսավ շանը մեծ,

Գլխով անցածը պատմեց,

Վերջն էլխնդրեց շանը նա,

Որ օջախում թաք կենա:

Շունն էլ` «Թե հոգ մի անի,

Ախպերդ ամեն ինչ կանի,

Թող աղվեսը գա գյուղը,

Քթից հանեմ ես մուխը»:

Առավոտյան մութ-լուսին,

Այծը ասաց աղվեսին.

«Դե շուտ երդվիր, այ աղվես,

Որ ցորենը մնա քեզ»:

Աղվեսն իսկույն վեր թռավ,

Թաթն օջախին դեմ արավ.

«Ով դու աստված, ճիշտ դատիր,

Ինձ փորձանքից ազատիր»:

Այդ խոսքի հետ շունը մեծ

Մոխրի տակից վեր ցատկեց,

Բռնեց պոչից աղվեսի,

Դե թող հիմա բան ասի:

Ու աղվեսը հազիվհազ,

Թողած պոչը թավամազ,

Փրկեց իրեն փորձանքից,

Այ, քեզ մի դաս մեր կյանքից:

Հենրիկ Սևան