Հայոց առաջին մայրաքաղաքը եղել է Վանը: Վանա լճի ափին գտնվող քաղաքը հիմնել է Ուրարտուի թագավոր Սարդուրի Առաջինը` ՔԱ 835-825 թթ․: Քաղաքը սկզբում կոչվել է Տուշպա: Ունեցել է նաև այլ անվանումներ, ինչպես Բիայնա, Երվանդավան, Շամիրամակերտ, Վանտոսպ և այլն:
Փոքրիկիս հայրենիքը
Փոքրիկիս հայրենիքը
Հայաստանն իմ տունն է, և ես գիտեմ իմ տան հասցեն
Սիրելի մայրիկներ, «Իմ փոքրիկը» շարունակում է «Փոքրիկիս հայրենիքը» խորագիրը հարստացնել բազմազան տեղեկատվությամբ, որն առնչվում է մեր երկրին`Հայաստանի Հանրապետությանը: Կարևորեք ձեր փոքրիկի հայրենագիտական գիտելիքները, որն առաջին քայլը պետք է լինի նրա ուսումնառության ճանապարհին: Առանց հայրենիքի մասին գիտելիքների, ձեր փոքրիկը պարզապես «բոբիկ» կմտնի դպրոց: Ինչպես ձեր բալիկին ծանոթացնում եք ձեր տան սենյակներին, բակին, հարևաններին, այնպես էլ պետք է ծանոթացնեք այն երկրին, որտեղ նա ապրում է: Այդպիսով, դուք էլ հպարտանալու տեղիք կունենաք, երբ ձեր փոքրիկը անծանոթ մի միջավայրում կդրսևորի իր գիտելիքները: Ձեր իսկ օրինակով ձեր փոքրիկի մեջ հայրենիքի հանդեպ հպարտություն սերմանեք:
Դվին. Հայաստանի 7-րդ մայրաքաղաքը
Դվինի տարածքում հայերը բնակվել են հնագույն ժամանակներից: Այն եղել է Հայկական լեռնաշխարհի հնագույն բնակավայրերից մեկը:
Դվին մայրաքաղաքը կառուցվել է այդ հին բնակավայրի տեղում` մայրաքաղաք Արտաշատից ոչ հեռու, Խոսրով Կոտակ թագավորի օրոք (330-338) 335 թվականին: Քաղաքի շրջակայքում տնկվում է Խոսրովի անտառը, որը կա մինչ օրս:
Դվինը դարձավ Արշակունյաց Հայաստանի նոր մայրաքաղաքը: Կարճ ժամանակահատվածում քաղաքի բնակչությունը հասավ 100 հազարի:
Քաղաքը ուներ երկու շերտ պաշտպանական պարիսպներ, խրամ, աշտարակներ: Քաղաքը գտնվում էր բլրի վրա, որի գագաթին գտնվում էր միջնաբերդը` հարակից շինություններով: Կարճ ժամանակահատվածում ԴվինըՀՀ պետական խորհրդանիշները
Շաքիի ջրվեժի անվան առաջացումը
Գտնվում է Սիսիանի կիճում, որտեղ Շաքի գետակը խառնվում է Որոտան գետին:
Թշնամիները Գեղարքունի գավառից 93 գեղեցիկ աղջիկ են ուղարկում Մուղանում բանակ դրած իրենց առաջնորդին: Երբ գերի աղջիկների քարավանը հասնում է այստեղ, դիմելով իրենց առևանգիչներին` նրանք ասում են. «Մենք երկար ճանապարհին շատ փոշոտվել ու կեղտոտվել ենք, թույլ տվեք գետում լողանանք, նոր ներկայանանք ձեր մեծերին»:
Էջմիածնի Մայր տաճար
Էջմիածնի Մայր տաճարը, որը հայտնի է նաև Վաղարշապատի ՍուրբԿաթողիկե եկեղեցի և Շողակաթ Սուրբ Աստվածածին եկեղեցի անուններով,գտնվում է ՀՀ Արմավիրի մարզի Վաղարշապատ քաղաքում: Այն ամենայն հայոց կաթողիկոսության կենտրոնն է: Ագաթանգեղոսի վկայությամբ` կառուցել է Գրիգոր Ա Լուսավորիչը Տրդատ Գ թագավորի օժանդակությամբ, 302-303-ին, Հայաստանի մայրաքաղաք Վաղարշապատում, արքունի ապարանքի մոտ: Ըստ պատմիչի` Գրիգոր Ա Լուսավորիչը հայոց առաջին եկեղեցին կառուցելու համար ընտրել է տեսիլքում հրեշտակի ցույց տված` ոսկե խարսխի վրա հառնող հրեղեն սյան լուսե խաչի տեղը: Հայոց հայրապետը նախ պարսպապատել է տվել վայրը և ապա կանգնեցրել Փրկչական սուրբ Նշանը (XIII դարից տեսիլքին վերագրվել է այլ բովանդակություն , համաձայն որի` Աստծո Միածին Որդին լուսեղեն կերպարանքով իջել (այստեղից` «Էջմիածին» անունը) և ձեռքի ոսկե մուրճով գետնին զարկելով` նշագրել է տաճարի հիմնադրման տեղը):
Մայիսի 28-ը` պետականության վերականգնման տոն
Այսօր` մայիսի 28-ին, հայերս նշում ենք պետականության վերականգնման և Հայաստանի Առաջին Հանրապետության հռչակման տոնը:
1918-ի մայիսի 28-ին հռչակվեց Հայաստանի Առաջին Հանրապետությունը: Սակայն անկախության ճանապարհը դյուրին չէր. մայիսի 22-30-ն ընկած ժամանակահատվածում ողջ հայությունը գոյության պայքար էր մղում թուրքական զորքերի դեմ: Շնորհիվ Սարդարապատի, Բաշ Ապարանի, Ղարաքիլիսայի հերոսամարտերի հայերը կարողացան փրկել թուրք զավթիչներից իրենց հայրենիքը և մայիսի 28-ին Հայաստանը հռչակեցին անկախ հանրապետություն:
Տիգրանակերտ. Ծովից ծով Հայաստանի մայրաքաղաքը
Տիգրան Մեծի օրոք, երբ Հայաստանը աշխարհակալ տերություն էր դարձել, Արտաշատ մայրաքաղաքն այլևս չէր կարող լինել հայոց ծովից ծով պետության կենտրոնը: Ուստի Տիգրան Երկրորդ արքան մթա 70-ականներին հիմնում է Տիգրանակերտը` հայոց 5-րդ մայրաքաղաքը:
Տարբեր ժամանակներում քաղաքը տարբեր անուններ է ունեցել` Մարտիրոսուպոլիս, Մարտիրուպոլիս, Մուաֆարկին, Ֆարկին, Նփրկերտ և այլն:
Քաղաքը գտնվում էր Մեծ Հայքի Աղձնիք նահանգում, Արևմտյան Հայաստանի Դիարբեքիր քաղաքից մոտ 60 կմ հյուսիս-արևելք` Սասնա լեռների հարավային ստորոտին:
Կարճ ժամանակահատվածում Տիգրանակերտը դառնում է Հին Արևելքի հռչակավոր քաղաքներից մեկը: Այն ուներ շուրջ 100 հազար բնակիչ: Բնակչության մեծ մասն հայեր էին: Այստեղ բնակվում էին նաև մեծ թվով հրեաներ, հույներ, ասորիներ,