«Ուզածդ ի՞նչ ա, սենց որ գնա, յա դու սաղ կմնաս, յա էրեխեդ». մի ծննդաբերության պատմություն

Ծննդատան առաջին հարկում նստած էր ընդունարանի աղջիկը։ Ժպիտով մոտեցա, ներկայացա, մեկնեցի փաստաթղթերս։ Գլուխը չբարձրացրեց։ Ասաց՝ «ստեղ սպասեք»։ «Էստեղ որտե՞ղ»՝ հարցրեցի։ «Պարզ չե՞մ ասում՝ ստեղ, հիմա ազատ կոյկա չկա»։ «Ստեղ»-ը միջանցքն էր, որը, ըստ էության, հղի կանանց սպասասրահն էր՝ առանց աթոռի, «կոյկա»-ն էլ հիվանդասենյակի մահճակալն էր, որը ևս չկար։ Հարցրեցի՝ «իսկ վճարովի սենյակ չկա՞»։ «Չէ՛, չկա»՝ ասաց, ու դրանով ավարտվեց մեր «խոստումնալից» երկխոսությունը։

Մինչ ես սպասում էի չգիտեմ էլ՝ ինչին, գալիս-գնում էին ուր որ է ծննդաբերել պատրաստվող կանայք։ Անօգնական հայացքներով փորձում էին հոգացող աչքեր որսալ, որպեսզի իրենց հուզող հարցերը տային։ Չկային այդ աչքերը։ Իրար էին հարցնում, խոսում, կիսվում, լացում, ուրախանում, սպասում։ Կանանցից մեկն ասաց՝ «էլ չեմ դիմանում» ու քայլերն ուղղեց դեպի կաբինետներից մեկը։ Դուռը թակեց, ներս մտավ, ու լսվեց բժշկի բղավոցը՝ «Գնացեք ստեղից, որ ի՞նչ եք հավաքվել։ Երբ պետք լինի, ձեզ կմոտենան»։ Ռազմիկ Աբրահամյանն էր՝ ՀՀ գլխավոր մանկաբարձ-գինեկոլոգը։ Մի անգամ էլ կարդացեք նրա պաշտոն-տիտղոսը՝ մի ամբողջ  հանրապետության գլխավոր մանկաբարձ, մի ամբողջ հանրապետության գլխավոր գինեկոլոգ, այսինքն՝ մարդ ու մասնագետ, որը, անգլերեն ասած, role model է ոլորտում, նրա սահմանած մասնագիտական  չափորոշիչները, ըստ էության, պետք է ուղենշային լինեն գործընկերների համար։ Ասել է թե՝ մարդ, որի աշխատանքի արդյունքը երկրի դեմոգրաֆիական պատկերն է՝ առողջ կամ հիվանդ, անսպի կամ վերքոտ։

Երկու ձեռքերով որովայնը պինդ գրկած՝ կինը դուրս եկավ սենյակից. վախեցել էր։ «Գործ չունես»՝ ասացին մյուսները ու միասին հեռացան։ Րոպեներ անց ընդունարանի աղջիկը, դարձյալ առանց գլուխը բարձրացնելու, ասաց, որ կարող եմ բարձրանալ երրորդ հարկ, ինձ ժամանակավոր «կոյկա» կտան։ Բարձրացա։ Տվեցին։ Ասացին՝ սանհանգույցը միջանցքում է։ Սանհանգու՞յց։ Իմ լեզվական գիտելիքը թույլ է տալիս բարդ բառերի արմատներն առանձնացնել, վերլուծել ու պատկերացնել իմաստին համարժեք գոյական, տվյալ դեպքում՝ «սանիտարական հանգույց»։ Այսինքն՝ վայր, որտեղ մաքրությունը պետք է առավելագույն ներկայություն ունենա։ Ծննդատան սանհանգույցի՝ դույլով կեղտաջրի մեջ լող տվող հատակի լաթերի ու ախտահանիչ նյութերի մեջ կեղտը խեղդած զզուգարանակոնքի հոտից ործկացի։ Հազիվ դուրս նետեցի ինձ։ Սենյակում էլ մնալ հնարավոր չէր. քարուքանդ, դեղաբույր պատերը,  ճռռացող, անհարմար մահճակալները, կեղտոտ, գնդված բրդերով ներքնակները, մուննաթով, անժպիտ բուժքույրերը,  կյանքին բոլորովին ուրիշ՝ քեզ հետ կապ չունեցող պատուհանից նայող բժիշկները կանանց կյանքի կարևորագույն իրադարձությունը վերածել էին վատ երազի, որից արթնանալ կամ փախչել հնարավոր չէր. նրանցից էր կախված քեզնից ծնվող նոր կյանքը։

Մութն ընկավ։ Ես դեռ պայքարում էի, բուժքույրերը խաչբառ էին լրացնում։ Երբ ուժերս հատեցին ու այլևս չէի կարողանում ձայն տալ, սկսեցի ձեռքով հարվածել մահճակալի կողքի փոքր պահարանին, որպեսզի մի մարդկային շունչ արձագանքեր, մեկնումեկը մոտենար։ Իզուր։ Դաստակս սկսեց ցավից մրմռալ։ Երբ բանը բանից անցավ, լույսը բացվեց, հերթափոխը հանձնվեց ու ամենակարևորը՝ ամուսինս տեղ հասավ, ինձ մոտեցավ մի երիտասարդ բժիշկ։ Ասացի՝ «խնդրում եմ՝ լսեք ինձ»։ Ձեռքս բռնեց ու աչքերիս մեջ նայելով՝ ուշադիր լսեց, ապա բժիշկների հետ հեռացավ։ Րոպեներ անց ինձ տարան վիրահատարան։ Ականջներիս մեջ զնգում էր բժիշկներից մեկի հոխորտանքը, թե «ուզածդ ի՞նչ ա, սենց որ գնա, յա դու սաղ կմնաս, յա էրեխեդ»։ Աչքերս փակվեցին։ Արթնացա։ Ասացին՝ տղա ես ունեցել։ Սկսեցի լացել։ Երջանկությունի՞ց։ Ո՛չ։

Ժամեր անց տարան վճարովի հիվանդասենյակ. լյուքս համար էր։ Պարզվեց՝ երեկվանից ազատ էր։  Օրական 4-5 անգամ մաքրում էին սենյակը, հարցնում՝ ոնց եմ, ինչ եմ ուզում, ինչ եմ զգում, ինչի կարիք ունեմ, ինչ եմ մտածում...Ռազմիկ Աբրահամյանն իմացել էր, որ մեդիա ոլորտից ենք։ Ավելին՝ վշտացել էր, որ իրեն նախապես չէինք ասել, թե ովքեր ենք, թե չէ ի՜նչ սպասել, ի՜նչ կեղտոտ զուգարան, ի՜նչ երրորդ հարկ. «էդ հարկում ռայոններից եկածներն են»։

Մի քանի օրից տանն էի։  Իսկ մի քանի ամիս՝ ամեն գիշեր, քնիցս վեր էի թռչում  քրտինքի մեջ կորած ու արթուն լուսացնում։ Եվ այդ անքուն, արթուն, արցունքոտ ու չվերջացող գիշերներին մի բան էր միայն պտտվում գլխումս՝  «պե՛տք է պատժվեն»։

Հեղինակ՝ Արփի Հարությունյան