Բրոնխիտը շնչառական համակարգի տարածված հիվանդություններից է։ Երեխաների շրջանում հիվանդությունը հաճախ է հանդիպում։
Բրոնխիտի սկզբնական փուլում հիվանդը հաճախ գանգատվում է քնի որակից: Գիշերվա ընթացքում ունենում է չոր հազ, որը հետո վերածվում է թաց հազի։ Հիվանդը զգում է հոգնածություն, մարմնի ջերմաստիճանը փոքր-ինչ բարձրանում է:
Արաբկիր բժշկական կենտրոնի մանկաբույժ Սյուզաննա Մխիթարյանի խոսքով՝ բրոնխիտը երեխաների մոտ հանդիպում է հետևյալ ձևերով՝
սուր-հասարակ բրոնխիտ
սուր բրոնխիոլիտ
կրկնվող բրոնխիտ
Սուր-հասարակ բրոնխիտի հիմնական ախտանշանը հազն է, որը սկզբում չոր է։ Հիվանդության երկրորդ շաբաթում հազը դառնում է փափուկ, թաց։ Շնչառությունը սուլոցով է և չոր խզոցներով։ Ջերմային ռեակցիան տևում է մի քանի օր։ Արտահայտված շնչառական անբավարարություն չի նկատվում։
Սուր բրոնխիոլիտի դեպքում հիմնականում ախտահարվում են բրոնխները և բրոնխիոլները: Հիվանդությունը զարգանում է աստիճանաբար, սակայն կարող է նաև սկսվել միանգամից: Առաջանում է հազ, որը երբեմն վերածվում է նոպայի: Երեխայի մոտ երբեմն առաջանում է շնչառական անբավարարություն, նկատվում է մաշկի կապտում, մարմնի ջերմությունը փոքր-ինչ բարձրանում է: Արյան հետազոտությամբ առանձնակի փոփոխություններ չեն հայտնաբերվում, իսկ ռենտգենաբանական հետազոտության ժամանակ հայտնաբերվում է թոքերի տարբեր աստիճանի փքում:
Կրկնվող բրոնխիտը ախտաբանական վիճակ է, որը տարվա ընթացքում կրկնվում է 3-4 անգամ: Արտահայտվում է ջերմության չափավոր բարձրացումով, մեծամասամբ թաց հազով, որը տևում է 3-4 շաբաթ: Հազն առաջանում է հաճախ աննշան մրսելու, ֆիզիկական ծանրաբեռնության դեպքում:
Բրոնխիտը զարգանում է ամենատարբեր վիրուսային և մանրէական վարակներից: Ակնհայտ է նաև բրոնխիտով հիվանդացության կապը տարվա եղանակների հետ:
Բրոնխիտի նկատմամբ հատկապես նախատրամադրված են այն երեխաները, որոնց մոտ առկա է ալերգիկ դիաթեզ, ռախիտ, քրոնիկ տոնզիլիտ:
Ըստ մանկաբույժի՝ երեխաների կյանքի առաջին տարում հիվանդությունը հաճախ արտահայտվում է բրոնխիոլիտի ձևով, իսկ նախադպրոցական և հատկապես բարձր տարիքի երեխաների դեպքում՝ տրախեոբրոնխիտի ձևով:
Տրախեոբրոնխիտի հիմնական ախտանշանը հազն է, որը սկզբում չոր է: Այն ուղեկցում է ճնշման զգացումով կամ հետկրծոսկրային ցավերով: Հիվանդության երկրորդ շաբաթում հազը դառնում է փափուկ, թաց: Հազի տևողությումը 2-3 շաբաթ է: Երբեմն կարող է լսվել չոր խզոցներով, կոշտացած շնչառություն:
Բուժում
Հակաբիոտիկները ցուցված են միայն մանրէական կամ խառը բնույթի սուր բրոնխիտների դեպքում։ Սուր-հասարակ բրոնխիտների դեպքում դրանք հիմնականում չեն օգտագործվում: Նշանակվում են այն դեպքում, երբ բժիշկը չի կարողանում ժխտել թոքաբորբը։ Կիրառվում են խորխաբեր միջոցներ, տաք և քրտնաբեր բուժամիջոցներ (ոտքերի տաք լոգանքներ, մանանեխային սպեղանի), առատ տաք հեղուկներ, հանքային ջրեր։ Սրտամկանի կծկումների հաճախականության ավելացման դեպքում սրտային դեղամիջոցներ են նշանակվում։ Շնչուղիներում կուտակված լորձն անհրաժեշտ է հեռացնել։ Որոշ դեպքերում շնչառական անբավարարությունն այնքան է ուժեղանում, որ արհեստական շնչառության անհրաժեշտություն է լինում:
Դեղամիջոցների հետ մեկտեղ հիվանդին անհրաժեշտ է՝
լիարժեք հանգիստ, երկարատև քուն,
սննդակարգից բացառել կծու սնունդը,
օդափոխել հիվանդի սենյակը։
Բրոնխիտի կանխարգելում
Անհրաժեշտ է ճիշտ ժամանակին ընդունել գրիպի դեմ պատվաստումները, հետևել անձնական հիգիենայի կանոններին, մասնավորապես՝ հաճախ լվանալ ձեռքերը:
Հեղինակ՝ Գեղեցիկ Ոսկանյան